Vogels kijken

Ongeacht het seizoen, de weersomstandigheden, activiteiten en evenementen: De Biesbosch is het hele jaar door een gastheer voor vele verschillende vogelsoorten. Het vogelbestand is net zo dynamisch als het landschap en systeem van het natuurgebied. Voor alle actuele waarnemingen kijk je hier!

Typische Biesbosch vogels

Wat zijn nu typische ‘Biesboschvogels’? We hebben ze voor je op een rijtje gezet.

Blauwborst

De blauwborst is een typische Biesboschvogel die je misschien wel ziet daar waar de vlier- of wilgenstruik opschiet tot boven het riet. Daar zit een zingende blauwborst het liefst. Ze arriveren vanaf half maart in Nederland en overwinteren in Afrika. Met hun geweldige zang en helderblauwe borst is het een prachtige zangvogel waarvan er in De Biesbosch een kleine 1000 broeden.

Cetti’s zanger

Deze insecteneter verblijft het hele jaar in De Biesbosch. De zang van deze geheimzinnige vogel is kenmerkend: een paar keer per jaar hoor je een luide roep uit de verruigde rietgorzen. De Biesbosch is een bolwerk voor deze vogelsoort, maar pas in 2008 startte de ‘echte’ opmars van de cetti’s zangers. In 2013 werden niet minder dan 350 territoria van deze soort vastgesteld.

Nachtegaal

De voormalige grienden beschikken over veel ondergroei van brandnetels en beschikken over een redelijk open bosstructuur: deze condities zijn ideaal voor nachtegalen! Wanneer ze aankomen in De Biesbosch (rond Koningsdag) is hun zang 24 uur lang te horen. In De Biesbosch broeden honderden nachtegalen: naast de duingebieden is het één van de belangrijkste broedgebieden van nachtegalen in Nederland.

IJsvogel

Vroeger was de ijsvogel een broedvogel die leefde aan de stijle oeverkanten, door het getij onstaan. Inmiddels heeft de ijsvogel zich aangepast en regelmatig worden er nieuwe nestgangen gevonden in de omhoogstekende wortelkluiten van omvergewaaide bomen. Omdat de ijsvogel afhankelijk is van vis, verlaten ze De Biesbosch tijdens strenge winters. De populatie van de ijsvogel in Nederland én De Biesbosch is om die reden – de omstandigheden in de wintermaanden – dynamisch. In 2012 zijn er 35 ijsvogelnesten aangetroffen in De Biesbosch.

Grote zilverreiger

Er zijn de afgelopen 20 jaar enorm veel grote zilverreigers bijgekomen want door de zachter wordende winters blijven ze massaal in ons land. In de winter zijn de aantallen het hoogst want doordat de wateren van De Biesbosch zelden dichtvriezen, kunnen zilverreigers er nog steeds hun voedsel vinden. In 2012 werden er bij de kleine Noordwaard meer dan 1000 grote zilverreigers in één groep waargenomen. Tot 2014 zijn er geen broedgevallen bekend van grote zilverreigers in het zoetwatergetijdengebied.

Lepelaar

De lepelaar is een echte ‘zomervogel’ die overwintert in tropisch West-Afrika. Vanaf maart keert hij terug. Een kolonie lepelaars bevindt zich op het eiland de Sassenplaat nabij Moerdijk en soms worden groepen van meer dan 300 lepelaars waargenomen. De volwassen vogels zoeken ’s zomers met hun spatelvormige snavel naar voedsel in de visrijke natuurontwikkelingsgebieden.

Zeearend

De zeearend is de ster van De Biesbosch! De ‘vliegende deur’, zoals deze roofvogel met een spanwijdte van 2,40 meter ook wel wordt genoemd, is tegenwoordig vaste bewoner van de delta. Sinds de aanleg van natuurontwikkelingsgebieden zoals de kleine Noordwaard, Zuiderklip en Tongplaat is het aantal zeearenden in De Biesbosch toegenomen. Voorheen kwamen ze alleen tijdens strenge winters naar het zuiden van ons land om te overwinteren. Tegenwoordig is het gebied zo groot en voedselrijk dat ze er ook in de zomer verblijven. In 2012 resulteerde dat in het eerste succesvolle broedgeval. In 2014 kwam er nog een paartje tot broeden en De Biesbosch is sindsdien het gebied van Nederland met de hoogste dichtheid zeearenden!

Wil je de zeearend zien? Kijk dan op de hotspotkaart voor de beste locaties.

Visarend

Het kleinere ‘broertje’ van de zeearend bezoekt De Biesbosch alleen in de zomermaanden. Ze komen eerst op bezoek in het voorjaar, op weg naar hun broedgebieden in Duitsland, Polen of in Scandinavië. Overwinteren doen ze in Afrika. Tegenwoordig blijven óók de visarenden tijdens de zomer en in 2014 bouwden ze op twee plaatsen een nest. Tot een broedgeval kwam het nog niet. Wil je een visarend spotten? De beste maanden hiervoor zijn augustus en september: de vogels trekken dan via De Biesbosch weg naar het zuiden en blijven dan vaak langdurig pleisteren (rusten en eten).

Vogelhoogtepunten

In De Biesbosch wisselt het vogelbeeld per seizoen en zijn er steeds een aantal mijlpalen aan te wijzen, zoals de aankomst van de zomervogels in het voorjaar. Hieronder een overzicht.

Winter

Veel grote zilverreigers
Baltsende bosuilen
Duikeenden als grote zaagbekken brilduikers
Baltsende zeearenden

Voorjaar

Overal vogelzang
Aankomst zomervogels
Broedseizoen
Tankstation steltlopers
Roffelende spechten

Zomer

Viseters massaal richting Biesbosch
Pleisterende visarenden
Grote groepen lepelaars & zilverreigers
Ruiende eenden

Herfst

De grote uittocht van zomervogels
Aankomst wintervogels